BOBOZ
Zwemvereniging
Protocol Sociaal Veilige Sportomgeving t.b.v. Grensoverschrijdend gedrag
Vertrouwenscontactpersoon van Zwemvereniging BOBOZ
A. Inleiding
De Vertrouwenscontactpersoon (VCP) is binnen de vereniging het eerste
aanspreekpunt voor eenieder die opmerkingen of vragen heeft m.b.t. tot seksuele
intimidatie (SI) of ander grensoverschrijdend gedrag (agressie, pesten, discriminatie,
e.d.) en wellicht fraude, of over een concreet incident een gesprek wil met de
vereniging. De VCP is aanspreekbaar voor kinderen, ouders/verzorgers van kinderen,
kaderleden, vrijwilligers en bestuur. Deze gesprekken zijn in principe vertrouwelijk.
Maar deze vertrouwelijkheid heeft zijn grenzen: ten eerste vanwege het algemeen
belang van een veilige sportomgeving en ten tweede vanwege de Nederlandse
wetgeving die in bepaalde gevallen de VCP en het bestuur verplicht de
vertrouwelijkheid te doorbreken. Is dit laatste het geval, dan is er voor de VCP sprake
van een conflict van taken.
Dit conflict van taken kan zich vooral voordoen indien hij/zij in een vertrouwelijk
gesprek op de hoogte wordt gesteld van een concreet, ernstig incident van
grensoverschrijdend gedrag. Overleg tussen de VCP en het bestuur van de vereniging
speelt een belangrijke rol bij de oplossing van het conflict van taken.
Het bestuur heeft de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van haar leden, de VCP
zal in alle gevallen dat hij/zij op welke wijze dan ook kennisneemt van een incident
m.b.t. grensoverschrijdend gedrag dit geanonimiseerd met het bestuur moeten
bespreken. Hierbij wordt de vertrouwelijkheid niet geschonden indien het bestuur kan
beoordelen of en hoe zij moet handelen. Alléén wanneer het bestuur niet zonder
nadere informatie kan handelen, zal zij de VCP om die informatie vragen, waardoor
de vertrouwelijkheid (deels) wordt opgeheven. Het is aan te bevelen dat binnen het
bestuur een portefeuillehouder fungeert als aanspreekpunt voor de VCP.
In onderstaand protocol wordt stapsgewijs de handelwijze van de VCP beschreven in
het geval hij/zij in vertrouwen op de hoogte wordt gebracht van een incident m.b.t.
grensoverschrijdend gedrag. Ook een eventueel (intern) conflict van taken van de
VCP wordt in het protocol beschreven naar te nemen acties. Het protocol blijft met de
beschreven handelwijze binnen de grenzen van het functieprofiel van de VCP.
B. Stappen
BOBOZ
Zwemvereniging
1. Eerste opvang: verhaal en emoties
Een ieder kan een beroep doen op de VCP voor vragen, vermoedens, meldingen,
klachten en aangifte met betrekking tot grensoverschrijdend gedrag. De VCP is
hiervoor het eerste aanspreekpunt binnen de vereniging. De betrokkene moet in de
eerste plaats in vertrouwen een verhaal kwijt kunnen en worden opgevangen in
verband met emoties die daarbij kunnen spelen.
De VCP moet echter vooraf twee zaken duidelijk maken:
1. Elk incident wordt geanonimiseerd met het bestuur besproken omdat die de
verantwoordelijkheid heeft om de implicaties voor de vereniging vast te stellen
en daarnaar te handelen
2. De vertrouwelijkheid van het gesprek is begrensd: indien het bestuur oordeelt
dat de veiligheid van een of meerdere van haar leden in het geding is en/of
wanneer er sprake is van een ernstig strafbaar feit[1].
2. Overleg over vervolgstappen: doorverwijzen
Naar aanleiding van wat de VCP ter ore komt, wordt de betrokkene geïnformeerd
over mogelijke vervolgstappen en over de (externe) instanties waartoe de betrokkene
zich kan wenden voor de verschillende vervolgstappen. De betrokkene maakt hierin
zélf een keuze of wordt doorverwezen naar instanties die bij die keuzebepaling
kunnen helpen.
(Vertrouwenspersoon van NOC*NSF, Maatschappelijk werk, huisarts).
3. Opheffen vertrouwelijkheid
De VCP informeert de betrokkene over de gevolgen die het incident heeft voor de
stappen die de VCP moet zetten. In alle gevallen zal geanonimiseerd overleg met
bestuur volgen (reeds gemeld in stap 1). Deze beoordeelt hoe vanuit de bestuurlijke
verantwoordelijkheid moet worden gehandeld. Indien dit handelen vereist dat (een
deel van) de vertrouwelijkheid moet worden opgeheven, zal betrokkene door de VCP
hierover uitleg krijgen en om diens toestemming worden gevraagd. Bij toestemming is
de vertrouwelijkheid opgeheven. Het opheffen van vertrouwelijkheid gebeurt echter
ook zonder toestemming van de betrokkene, maar niet nadat:
ï‚· De VCP de betrokkene heeft uitgelegd waarom hij/zij deze stap moet nemen en
om diens toestemming daarvoor is gevraagd;
ï‚· Het is gebleken dat er geen andere weg is dan het opheffen van de
vertrouwelijkheid om het voor het bestuur mogelijk te maken haar
verantwoordelijkheid te nemen;
BOBOZ
Zwemvereniging
ï‚· Naar het oordeel van het bestuur het niet-opheffen van de vertrouwelijkheid
voor betrokkene en/of derden schade of gevaar zal opleveren en dit kan worden
voorkomen door het opheffen van de vertrouwelijkheid;
ï‚· Er in gevallen van ernstige twijfel bij de VCP (en/of bij het bestuur) aan de
juistheid van het opheffen van de vertrouwelijkheid, consultatie van zijn/haar
collega bij de NOC*NSF heeft plaatsgevonden;
Opheffen van de vertrouwelijkheid gebeurt overigens met inachtneming van
alle verplichtingen die het bestuur en VCP hebben jegens de bescherming van de
privacy van alle betrokken partijen. Met de betrokkene bespreekt de VCP de
mogelijke gevolgen van deze stap en verwijst de betrokkene naar relevante
hulpverlening. Tevens wordt afgesproken hoe betrokkene op de hoogte wordt
gehouden van het handelen van het bestuur.
Overwegingen die tot het opheffen van de vertrouwelijkheid aanleiding kunnen geven
zijn:
ï‚· Er is sprake van een ernstig strafbaar feit;
ï‚· Er is sprake van angst of onmacht aan de zijde van betrokkene om een strafbare
en/of ongewenste situatie te beëindigen;
ï‚· Er is sprake van een voor de betrokkene of derden acute onveilige
sportomgeving;
ï‚· Er is sprake van gedragingen of een situatie waarin het bestuur vanuit
haar verantwoordelijkheid in het algemeen belang moet ingrijpen.
In geval dat de vertrouwelijkheid moet worden opgeheven omdat er sprake is van een
ernstig strafbaar feit waar aangifteplicht voor geldt, zoals bij verkrachting, dan stelt de
VCP het bestuur daarvan in kennis en zal het bestuur deze verplichting tot aangifte
moeten nakomen. Doet zij dat niet, dan berust deze verplichting in even grote mate bij
de VCP. Deze kan echter geen aangifte doen namens de vereniging, maar doet dat dan
als privé persoon.
4. Rapportage aan bestuur
De VCP brengt het bestuur altijd op de hoogte van hetgeen een betrokkene heeft
verklaard en welke afspraken met betrekking tot de doorverwijzing zijn gemaakt. Dit
gebeurt geanonimiseerd, maar indien het bestuur dit noodzakelijk vindt met
verwijzing naar personen (zie hiervoor punt 3 opheffen vertrouwelijkheid).
BOBOZ
Zwemvereniging
5. Verslaglegging
De VCP legt verslag van de gevoerde gesprekken en de daaruit
voortvloeiende doorverwijzing en gemaakte afspraken. Hierbij wordt gebruik gemaakt
van het standaard formulier dat hiervoor is ontwikkeld. Het registratieformulier voor
de VCP en het rapportageformulier voor de rapportage aan het bestuur. Deze
formulieren worden binnen de vereniging op een veilige wijze gearchiveerd. De
VCP beheert dit archief.
C. Signalen
Bij vermoedens van grensoverschrijdend gedrag, anonieme signalen, eigen
waarnemingen, of geruchten daarover, licht de VCP het bestuur in. Besluit het bestuur
daarop tot verdere stappen, zoals nader onderzoek, dan wordt de VCP daar niet mee
belast. Ook wordt de VCP niet belast met inhoudelijke taken bij een eventueel
tuchtrechtelijk traject, ook al komen de signalen van hem/haar.
[1] Strafbare feiten zoals in het Burgerlijk Wetboek zijn vastgelegd.
Met vriendelijke groet,
Het bestuur van BOBOZ